تحلیل وضعیت سکونتگاهها و راه‌‌های ارتباطی در رابطه با گسل‌های فعال در استان چهارمحال و بختیاری

مقدمه: بررسی تحولات جمعیتی در کشور نشان از افزایش پیوسته جمعیت دارد که این رشد به احتمال زیاد تا ربع قرن آینده ادامه خواهد داشت. به علاوه، بسیاری ازسکونتگاهها در مناطق با آسیب‌پذیری بالا واقع شده‌اند. در این پژوهش، استان چهارمحال و بختیاری به لحاظ تحلیل دو عامل کلیدی در سال های اخیر مورد بررسی قرار می‌گیرد: آسیب‌پذیری لرزه‌ای سکونتگاهها و راه‌های ارتباطی. روش‌ها: در این پژوهش برای ارزیابی وضعیت سکونتگاهها و راه‌ها ابتدا با کمک روش وزن‌دهی عکس فاصله، از قابلیت‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و با استفاده از داده‌های لرزه‌ای استان به حوزه بندی خطر زلزله پرداخته شد. پس از آن، وضعیت استقرار عوارض مورد بررسی در ارتباط با گسل‌ها و حوزه‌های ایجاد شده با استفاده از توابع همسایگی سنجیده شد. رویکرد کلی حاکم بر پژوهش روش تحلیلی- توصیفی است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که با در نظر گرفتن پتانسیل بالای گسل‌های فعال در استان، تعیین حریم امن در مجاورت گسل‌ها ضروری به نظر می‌رسد. این خطوط راهنما در اجتناب از خطرات گسیختگی مستقیم گسل‌ها در برنامه‌ریزی شهری، مدیریت بحران، و علوم زمین بسیار کاربردی است. بر مبنای فاصله آسیب پذیر در اطراف گسلها، مجموعاً 7 شهر و 58 روستا با خطر مستقیم گسیختگی ساختگاه مواجه هستند و در مجموع در حدود 1072590 کیلومتر از راه‌های موجود در استان، آسیب‌‌پذیری بسیار بالایی را نسبت به گسیختگی گسل نشان می‌دهند. نتیجه گیری: نتیجه به دست آمده بیانگر آن است که در نواحی غربی و شمال غربی با تراکم بیشتر سکونتگاههای روستایی و راه‌های ارتباطی مواجه هستیم؛ در صورتی که سکونتگاههای شرقی بزرگتر، پراکندگی آنها بیشتر و فراوانی آنها کمتر است. توسعه فزاینده سکونتگاهها و راه‌های ارتباطی بر روی این نواحی پتانسیل خطر خیزی لرزه‌ای استان را به طور فزاینده‌ای افزایش داده است.